Símun av Skarði á Løgtingi 1906 - 1914.

Símun av Skarði [ˈsʊimʊn ɛaf ˈskɛaɹɪ] (født 3. maj 1872 i Skarð, død 9. oktober 1942 i Tórshavn) var en færøsk folkehøjskolelærer på Færøerne. Han er mest kendt for sit digt Mítt alfagra land, som blev Færøernes nationalsang. Han var far til feministen og journalisten Sigrið av Skarði (gift Joensen) og sprogforskeren Jóhannes av Skarði. Han var også den første professionelle lærer, der underviste på det færøske sprog.

Símun fødtes i bygden Skarð på Kunoy, som er nu forladt. Hans forældre var Elsa, født Matras fra Viðareiði og Johannes Johannessen fra Skarð. Navnet av Skarði betyder fra Skarð.

På lærerseminariet i Tórshavn mødte han Sanna Jacobsen fra Tórshavn, de fik begge lærereksamen i 1896 og blev forlovet. Allerede på dette tidspunkt havde Símun besluttet at han ikke skulle arbejde i folkeskolen – de skulle sammen stifte en folkehøjskole og få fat i den færøske ungdom. Símun av Skarði opsøgte samme år Askov Højskole.

Her traf han for første gang Rasmus Rasmussen, og indviede ham i sine planer om at oprette en højskole på Færøerne. De enedes om at arbejde sammen, og gik i gang med at uddanne sig til hvervet. To vintre og to somre var de elever på Askov højskole, siden tog de et år på Statens Lærerhøjskole i København. Símun læste især historie og sprog.

Føroya Fólkaháskúli startede vinteren 1899 i foreløbige lokaler i Klaksvík, stillet til rådighed af en købmand. Det var den første skole på Færøerne, hvor undervises færøsk og har stadig stor betydning for den færøske kultur. Símun av Skarði var indtil sin død lederen af folkehøjskolen, som flyttede i 1909 til Tórshavn. Gaden Símunargøta i hovedstaden bærer hans navn. I modsætning til andre gadenavne efter berømte færinger, blev han vurderet med fornavnet. Det samme gælder for vennen Rasmus Rasmussen og parallelgaden Rasmusargøta.

Símun av Skarði er oldefader til Sólrun Løkke Rasmussen, som er gift med Lars Løkke Rasmussen.

Símun af Skarði var også politiker. Han sad i Lagtinget fra 1906 til 1914 for Sjálvstýrisflokkurin. Den 1. februar 1906 skrev han digtet Mítt alfagra land (mit meget fagre land), som blev senere Færøernes nationalsang.

Soleiðis skrivaði : S.P úr Kunoy :

Men hvat skulu slíkir menn gera, tá ábrestur, tá alt er ,,agitatión"! 1906 var eitt slíkt ár í Føroyum, sum førdi nógv gott og nógv ilt við sær. Í slíkum øsingartíðum fer mangt gott av lagi, og menn sum av eðli, lyndi ikki eru fylgisneytar, men krevja at hava frítt hugsunarloyvi, verða skjótt skyldaðir fyri at vera veikir. Tað er so rangt sum vera kann. Tað nyttar eingin hóttan, eingin fróborin maður vil lúta fyri slíkum. Enntá tann mikli orðadráttur kann bjóða ímóti. Símun av Skarði, sum varð valdur inn á ting sum sjálvstýrismaður, og sum í mongum lutum hevði hug tingmaður, var skjótt troyttur av at hoyra tað sama, tað sama, har menn stóðu og brigslaðu hvørjum øðrum eitt og annað, uttan at fáa nakað av skafti.

Hann mátti rýma haðani, tó at sakir, sum A.C. Evensen og hann og aðrir høvdu fingið á ting, sum til dømis lógskipan fyri hin føroyska fólkaskúlan við føroyskum tungumáli sum føst lærugrein, als ikki høvdu fingið fastan form, tá hann gjørdi av, at har vildi hann ikki vera. Hann toldi ikki tann orðadráttin og tann andan. So  tíðliga sum í 1909 minnist eg, at hann ein dagin hvarv burtur úr tingsalinum. Tá eg fann hann, sat hann fyri seg sjálvan og suffaði. Hansara starv var ikki har, og skuldi gott koma burtur úr okkara fría politiska lívi, so máttu veljararnir uppalast til sjálvbjargnan hugsunarhátt. Hann endurgav ein enskan rithøvund, ein tiltiknan mann, ,,eitt er at geva fólki valrætt, og annað er at uppala fólk til at kunna nýta hendan hendan rætt." Soleiðis hugsaðu menn tá! Hann hevði trúgv til skúlastovuarbeið og til uppfostran. 

Hann fekk ta gleði, sum ár runnu, at fleiri og fleiri komu at halda av virki hans og av teim talum, hann kundi flyta fram. Hann talaði ikki og yrkti ikki sum ,,agitator", hann var fram um alt sannførur. Tað gav at býta ein fundardag inni á Gøtueiði. Símun hevði talað um føroyska søgu, og mangir aðrir høvdu verið frammi sum talarar; tá kemur ein eldri, hvíthærdur, vællisin maður til talararnar og hevur á orði, hví ikki aðrir lærdu seg at tala á tann hátt sum Símun av Skarði, tí tala hans, máti hansara, vísti, at hann var fyrst og fremst sannleikssøkjandi og forteljandi og ikki átreingjandi og hóttandi. Tað var rætt fatað og satt sagt, hann var soleiðis. 

Í øllum sínum viðurskiftum var hann ,,humanur,, og frílyndur. Hann kundi tala um nær sagt alt menniskjuligt. Men ið hvussu orð vórðu skift, og hvat ið varð ávíst ímóti, aldri kundi hann sleppa tí hugsan, at maður eigur at vera góður við sítt fólk, sítt tungumál og sítt land, og aldri gera so við seg sjálvan, at vit og sjálvsvirðing fer burtur. Onkuntíð man hann sum aðrir hava lovað við sær sjálvum at vera Føroyum ein trúgvur og fríborin maður, - lívsleið hans ásannaði, at tað lyftið sveik hann ikki.

Myndir